Λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή

Τι είναι η χοληδόχος  κύστη;

Η χοληδόχος κύστη είναι ένα όργανο μεγέθους περίπου 10-12 εκ. σε σχήμα αχλαδιού που βρίσκεται στην κάτω επιφάνεια του ήπατος ανάμεσα στον δεξιό και τον αριστερό λοβό. Αποτελεί μέρος των εξωηπατικών  χοληφόρων.

Πως δημιουργούνται οι πέτρες  (λίθοι) στη χοληδόχο κύστη

Λίθοι στη χοληδόχο κύστη δημιουργούνται κυρίως από την αλλαγή της σύστασης και της πυκνότητας του υγρού που περιέχει, δηλαδή της χολής.

Παράγοντες κινδύνου:

1. Άτομα άνω των εξήντα ετών

2. Παχυσαρκία

3. Γυναίκες κατά την διάρκεια της κύησης

4. Σακχαρώδης διαβήτης

5. Άτομα που υποβάλλονται σε δίαιτες express με ταχεία απώλεια βάρους

6. Η κατανάλωση τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά

7. Υψηλή χοληστερόλη

 Συμπτώματα χολολιθίασης

Η χολολιθίαση τις περισσότερες φορές είναι ασυμπτωματική. Οι ασθενείς ωστόσο μπορεί να παραπονεθούν για πόνους στο δεξιό άνω μέρος της κοιλίας και μετεωρισμό (φούσκωμα) μετά το φαγητό. Σε περίπτωση που η νόσος εξελιχθεί σε οξεία χολοκυστίτιδα η αντιμετώπιση είναι πλέον χειρουργική όπου επέρχεται και η οριστική λύση του προβλήματος.

Διάγνωση χολολιθίασης

Ο υπέρηχος άνω κοιλίας αποτελεί τον πλέον αξιόπιστο τρόπο για την διάγνωση της  νόσου σε συνδυασμό με την γενική εξέταση αίματος, ηπατικά ένζυμα κτλ. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, όπου οι λίθοι έχουν εισέλθει στον κοινό ηπατικό πόρο, είναι δυνατόν να απαιτηθεί μαγνητική τομογραφία του χοληφόρου συστήματος.

Πότε χειρουργείται η χολολιθίαση;

Η χειρουργική αντιμετώπιση της χολολιθίασης ενδείκνυται στις εξής περιπτώσεις:

1. Χολολιθίαση χωρίς συμπτώματα  σε ασθενής με καρδιολογικά προβλήματα ή σακχαρώδη διαβήτη

2. Σε περιπτώσεις οξείας χολοκυστίτιδας

3. Χολολιθίαση που προκαλεί πόνο, φούσκωμα, δυσπεψία κτλ

4. Χολολιθίαση που έχει προκαλέσει αποφρακτικό ίκτερο ή οξεία παγκρεατίτιδα

5. Πολύποδες  της χοληδόχου κύστης που αυξάνονται σε μέγεθος

Οξεία χολοκυστίτιδα

Ονομάζεται η έντονη φλεγμονή της χοληδόχου κύστης και κατά κανόνα οφείλεται σε απόφραξη του κυστικού πόρου από λάσπη ή λίθο. Σε ασθενείς που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη και άλλα χρόνια νοσήματα η φλεγμονή παρουσιάζεται σε μεγαλύτερο βαθμό, ωστόσο ο ασθενής μπορεί να μην παρουσιάζει τα αντίστοιχα συμπτώματα.

Η συμπτωματολογία της οξείας χολοκυστίτιδας συνήθως περιλαμβάνει πόνο μετά το φαγητό, ανορεξία, εμετό, πόνο στο δεξί πάνω μέρος της κοιλίας και κάτω από το δεξιό τμήμα του διαφράγματος, ενώ κάποιες φορές μπορεί να συνοδεύεται από πυρετό. Η αντιμετώπιση της οξείας χολοκυστίτιδας είναι χειρουργική και φαίνεται να έχει καλύτερα αποτελέσματα όταν πραγματοποιηθεί τις πρώτες 48-72 ώρες, δηλαδή στην πρώιμη φάση της. Η οξεία χολοκυστίτιδα στις μέρες μας χειρουργείται λαπαροσκοπικά και μετατρέπεται σε ανοιχτή μέθοδο μόνο σε συγκεκριμένες περιπτώσεις.

Ίκτερος και χολολιθίαση

Εάν μία πέτρα προχωρήσει από τη χοληδόχο κύστη στο σύστημα των σωλήνων αποχέτευσης της χολής, θα σταματήσει κατά πάσα πιθανότητα στο επόμενο στενό σημείο το οποίο βρίσκεται στην είσοδο του εντέρου (φύμα του Vater). Αυτό όμως θα έχει ως αποτέλεσμα να σταματήσει η ροή της χολής από το συκώτι προς το έντερο και να δημιουργηθεί ίκτερος. Χαρακτηριστικό του ίκτερου είναι το κίτρινο χρώμα του δέρματος  και των επιπεφυκότων, τα σκούρα ούρα και τα αποχρωματισμένα (άσπρα) κόπρανα. Σε αυτό το σημείο η νόσος πλέον ονομάζεται “ χολολιθίαση με χοληδοχολιθίαση”. Η αντιμετώπιση της κατάστασης σε αύτη την περίπτωση περιλαμβάνει τη διενέργεια υπερηχογραφήματος και μιας ειδικής μαγνητικής τομογραφίας που ονομάζεται  MRCP. Εάν ως αίτιο της  απόφραξης αποδειχθεί η πέτρα, τότε  ο ασθενής υποβάλλεται σε μια ενδοσκοπική πράξη που ονομάζεται ERCP κατά την οποία ο ενδοσκόπος φθάνει με ένα μακρύ ενδοσκόπιο και με τη βοήθεια διαφόρων εργαλείων στο σημείο της απόφραξης και το καθαρίζει από λίθους και λάσπη. Στη συνέχεια ακολουθεί η αφαίρεση της χοληδόχου κύστεως, πάντα με τις οδηγίες του θεράποντος ιατρού.

Χολολιθίαση και παγκρεατίτιδα

Κατά τον ίδιο τρόπο που η χολολιθίαση μπορεί να προκαλέσει αποφρακτικό ίκτερο, μπορεί να οδηγήσει και σε παγκρεατίτιδα. Σε αυτή την περίπτωση η βαρύτητα του επεισοδίου είναι μεγαλύτερη αλλά οι βασικές  αρχές θεραπείας παραμένουν ίδιες. Ο χοληδόχος πόρος πρέπει να καθαρισθεί με ERCP (Ενδοσκοπική παλίνδρομη χολαγγειοπαγκρεατογραφια) και να ακολουθήσει η χολοκυστεκτομή στην ίδια νοσηλεία ή σε περιπτώσεις που αυτό δεν είναι εφικτό μετά το πέρας περίπου 6-8 εβδομάδων.

Πολύποδες της χοληδόχου κύστεως

Οι πολύποδες της χοληδόχου κύστεως αποτελούν συνήθως τυχαίο εύρημα ενός υπερηχογραφήματος και μάλιστα έχει φανεί πως εντοπίζονται στο 1-5 % του ενήλικου, ανδρικού –κυρίως πληθυσμού κατα την διερεύνηση του ανώτερου πεπτικού συστήματος. Τις περισσότερες φορές ως πολύποδας περιγράφεται κάποιος χοληστερινικός λίθος ή φλεγμονώδης ιστός και σπανιότερα πρόκειται για αληθινό αδενωματώδη πολύποδα. Κατά κοινή ομολογία ο πολύποδας που ξεπερνά σε μέγεθος το 1 cm μπορεί να υποκρύπτει κακοήθεια της χοληδόχου κύστεως και σε αυτές τις περιπτώσεις συστήνεται χολοκυστεκτομή.

Λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή

Είναι η ελάχιστα επεμβατική τεχνική κατά την οποία αφαιρείται η χοληδόχος  κύστη και εφαρμόζεται σχεδόν κατ’ αποκλειστικότητα τις τελευταίες δυο δεκαετίες.  

Στα θετικά αυτής της τεχνικής συγκαταλέγεται η ταχύτερη ανάρρωση του ασθενούς, η σημαντική μείωση του χειρουργικού τραύματος (μείωση μετεγχειρητικού πόνου, άριστο αισθητικό αποτέλεσμα), καθώς επίσης και το ποσοστό των επιπλοκών που ανέρχεται μόλις στο 1% στα χέρια έμπειρων χειρουργών.

Διαδικασία

Η επέμβαση γίνεται υπό γενική αναισθησία. Ο χειρουργός διενεργεί τρείς ή τέσσερις τρύπες στην περιοχή της κοιλιάς (διαστάσεων 5mm-1 cm) και στη συνέχεια από την τομή που έχει γίνει κοντά στον ομφαλό εισέρχεται ένας πλαστικός σωλήνας  στον οποίο είναι ενσωματωμένη μία κάμερα και μέσω αυτής παρακολουθεί την εσωτερική εικόνα του ασθενούς στην οθόνη. Κατά  την διάρκεια της επέμβασης διοχετεύεται στην κοιλία του ασθενούς διοξείδιο του άνθρακα (CO2) προκειμένου να φουσκώσει η κοιλιακή χώρα με αποτέλεσμα ο χειρουργός να έχει μεγαλύτερη ελευθερία κινήσεων μειώνοντας τον κίνδυνο τραυματισμού των παρακείμενων ιστών.

Ο ασθενής παραμένει στο νοσοκομείο συνήθως 1 ημέρα, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να πάρει εξιτήριο και την ίδια ημέρα. Στις περιπτώσεις που η επέμβαση ολοκληρωθεί λαπαροσκοπικά, δύναται να επιστρέψει στην καθημερινότητα του (δουλειά, λοιπές δραστηριότητες κ.α) μετά από 2-3 ημέρες.